4721 sayılı Türk Medeni Yasası’nın 166. Maddesi gereğince, evlilik birliği, ortak yaşamın yeniden kurulması ya da devamı için taraflardan beklenmeyecek ölçüde problemli hale gelmiş ise eşlerden her birinin boşanma davası açma hakkı bulunmaktadır.
Taraflar bu sebebe dayanarak ve anlaşmak suretiyle boşanma davası açabilirler. Yasa gereğince anlaşmalı boşanma açılabilmesi için birtakım şartlar mevcuttur.
1- Öncelikle taraflar arasındaki resmi evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması gerekmektedir. 1 yıldan az süreyle evli kalınmış ise 4721 sayılı Yasa gereğince anlaşmalı boşanma davası açılamaz.
2- Tarafların boşanma ve sair hususlarda (müşterek çocukları velayeti, nafaka-maddi/manevi tazminat talebi, kişisel eşyaların durumu, vb) mutabık kaldıklarını gösterir şekilde düzenlenmiş bir protokol hazırlamaları gerekmektedir. Dava açılmadan önce protokolün hazırlanmış olması ve dava dilekçesine bir asıl nüshasının eklenmesi işlemlerin hızlanması bakımından önemlidir. Hak kaybı ve mağduriyet yaşanmaması adına boşanmak isteyen ilgililerin söz konusu protokolü bir avukat vasıtasıyla hazırlamaları daha yararlı olacaktır. Zira davaya bakmakla görevli hâkim, eşler tarafından hazırlanan protokolü dikkate almak suretiyle karar verecektir. Hâkim tarafından anlaşmalı boşanma protokolünün uygun bulunmaması halinde davanın reddedilmesi durumu söz konusu olabilecektir.
3- Dava, duruşmalı olarak görülecektir. Eşlerin duruşmaya bizzat ve kimlikleri ile katılmaları ve serbest iradeleri ile boşanma kararlarını beyan etmeleri gerekmektedir. Yasa uyarınca davaya bakmakla görevli hâkim, gerekli gördüğü değişiklikleri yapma yetkisine sahiptir.
Boşanma davasının kabulle sonuçlanmasından sonra, taraflar şayet nüfus işlemlerinin hızlı şekilde tamamlanmasını istiyorlarsa, boşanma kararı verilen mahkemeye temyizden feragat ettiklerine ilişkin yazılı ve imzalı beyanlarını sunmaları gerekmektedir.
Anlaşmalı boşanma davasının bir avukat yardımıyla tamamlanması istendiği takdirde avukata verilecek vekâletnamenin boşanmaya ilişkin olması zorunluluktur.
